Biomeiler als bouwpakket: duurzame warmte voor gebouwen in buitengebied

De coöperatie LochemEnergie blijft voortdurend op zoek naar nieuwe oplossingen om de energietransitie te bevorderen. Eén van deze oplossingen is een kant-en-klaar bouwpakket voor een biomeiler, waarmee duurzame warmte wordt opgewekt in het buitengebied van Lochem. Een proefopstelling werkt sinds begin december op een boerderij in de buurtschap Barchem.

Wat is een biomeiler?
Een biomeiler is in wezen een grote composteer-bak, gevuld met houtsnippers, slootwater en een beetje mest. Met de juiste mix komt het composteren op gang, waarbij warmte ontstaat. Deze warmte kan worden gebruikt voor het (bij)verwarmen van bijvoorbeeld woningen of bedrijfsruimten. Behalve warmte levert een biomeiler ook hoogwaardige compost op voor bodemverbetering. Zo is de biomeiler een mooi voorbeeld van een circulaire aanpak.

Een extra voordeel van de biomeiler is de lage CO₂-uitstoot, zeker vergeleken met de verbranding van biomassa. Er is bovendien nauwelijks elektriciteit nodig, waardoor het elektriciteitsnet niet extra wordt belast. Dit ontwerp van de biomeiler vraagt wel ruimte en de biomassa moet na twee winterperiodes worden vervangen. Dat is echter goed te doen met dit bouwpakket.

Ook buiten het stookseizoen blijft de biomeiler warmte produceren. De initiatiefnemers gaan voor de zomerperiode oplossingen zoeken voor warmteopslag, bijvoorbeeld in zoutaccu’s.

Eerste biomeiler als bouwpakket
De eerste installatie van de biomeiler als bouwpakket werkt inmiddels op de Hazelberg 12 in Barchem. Deze boerderij is van oorsprong een goed presterend melkveebedrijf, maar eigenaar René Lubberdink en zijn familie hebben in de afgelopen jaren de omslag gemaakt naar een natuur-inclusief regeneratief landbouwbedrijf. Een mooie plek dus voor de biomeiler.

Een biomeiler is geen nieuw product. In het verleden zijn er al diverse modellen met succes gebouwd. Wat de aanpak anders maakt, is dat LochemEnergie Warmte een gebruiksvriendelijk bouwpakket ontwikkelt dat zelfstandig en snel door lokale bewoners geïnstalleerd kan worden.

LochemEnergie Warmte is een zusterorganisatie van de eerdergenoemde coöperatie. De betrokken partners gaan het project de komende anderhalf jaar volgen en onderzoeken. Met een levensduur van minstens 10 jaar is dit product een waardevolle bijdrage aan de energietransitie, dat bij uitstek geschikt is voor het buitengebied van elke gemeente.

Wetenschappelijk onderzoek
De ambities gaan echter verder dan het ontwerpen van een bouwpakket. Het Lectoraat Sustainable Energy Systems  van Saxion Hogeschool in Oost-Nederland is ook nauw betrokken bij dit project. Het gaat onderzoek doen naar verdere optimalisatie van het composteringsproces. Daarvoor zijn onder andere 40 temperatuursensoren, 4 warmtemeters en een weerstation in resp. bij de biomeiler geïnstalleerd. Deze apparatuur meet en registreert continu waardevolle data, terwijl met een gasmeter en een warmtebeeldcamera de gasuitstoot en warmteverliezen periodiek in kaart worden gebracht. Zo krijgen we een goed beeld van het functioneren van de biomeiler.

Brede samenwerking
Heel veel werk is er verzet door de vrijwilligers van LochemEnergie. Daarnaast leverden lokale bedrijven een belangrijke bijdrage aan het project. Kreunen Bouw en Innodeen ontwierpen modulaire en circulaire panelen uit biobased composietmateriaal. De geïsoleerde panelen kunnen eenvoudig gestapeld worden en houden de warmte binnen. De Techniekfabriek Zutphen en Wim Bosman Installatiebedrijf ontwikkelden een kant-en-klare technische installatie, die ter plekke op de biomeiler en het lokale verwarmingssysteem wordt aangesloten.

Maar dit project zou ook niet mogelijk zijn geweest zonder de financiële bijdragen van gemeente Lochem, TBI Klimaattrein, Regio Stedendriehoek, het Ernest Israëls Duurzaam Bouwenfonds en de Rabobank. Daarnaast leverde Natuurmonumenten de benodigde houtsnippers.

Met de biomeiler zetten we samen een stap in de richting van een schone toekomst voor het buitengebied, waarbij een duurzame warmte-opwek en een gezondere bodem hand in hand gaan.

Contact
Projectleider van de biomeiler is Harry Katgert. Je kunt contact met hem opnemen door een mail te sturen naar: onderzoek@lochemenergie.net.

Ga naar de inhoud