› Nieuws       › Agenda

Projecten

logo Local4Local

Local4Local

LochemEnergie zet zich sinds 2024 in voor Local4Local: een systeem waarmee buurten, kernen en andere gemeenschappen zelf opgewekte energie logischer, socialer en goedkoper verdelen onder deelnemers.

Meer informatie vind je in onderstaande artikelen.

 

Binnenkort volgt meer informatie.

 

^ Top

Laatste nieuws over Projecten

Meer nieuws 
logo CIRCUS
groepsfoto vijftien mensen bij affiche
Deelnemers op de laatste dag van de Kick-Off in november 2024 in Lochem / Foto Dorien Nannings

CIRCUS-project

LochemEnergie neemt deel aan het internationale CIRCUS-project. Deze letters staan voor Connecting Initiatives for Rural Communities Upscaling their Sustainable energy. Dit betekent dat het project plattelandsgemeenschappen ondersteunt bij het versterken van hun duurzame-energiecapaciteit. Bij gemeenschappen moet je denken aan bewoners, ondernemers, lokale en regionale overheden.

LochemEnergie werkt in het project samen met tien organisaties uit vijf verschillende landen: Duitsland, België (Vlaanderen), Ierland, Frankrijk en Nederland. Het project wordt deels gefinancierd met een EU-subsidie, verstrekt door Interreg North West Europe. Het project duurt vier jaar.

Terugblik Kick-Off november 2024

Afgevaardigden uit België, Frankrijk, Ierland, Duitsland en Nederland waren van 20 t/m 22 november 2024 in Lochem om te werken aan het CIRCUS-project.

Meer informatie over het programma vind je op deze Agenda-pagina’s:


Verslagen van die dagen:

Om ervoor te zorgen dat de beoogde energiegemeenschappen zich in de toekomst zelfstandig kunnen ontwikkelen, werkt CIRCUS-project in vier stappen:

  1. het ontwikkelen van de zgn. CIRCUS-methode, bestaande uit vier tools, die een gemeenschap helpt zich zelfstandig te ontwikkelen;
  2. het oprichten van in totaal 30 energiegemeenschappen en deze te begeleiden aan de hand van de tools;
  3. te helpen bij het installeren van een equivalent van 30.000 zonnepanelen (dit kunnen ook windmolens, waterturbines of iets anders zijn);
  4. het opleiden van 150 mensen tot adviseurs die energiegemeenschappen kunnen begeleiden. Zo blijft de CIRCUS-methode ook na het project bestaan.
  1. Tool voor een energieprofiel: het in kaart brengen van zowel de energieopwek als het energieverbruik (wie, wanneer, hoeveel). LochemEnergie is verantwoordelijk voor het ontwikkelen van deze tool, omdat wij met onze buurtaanpak hiermee al ervaring hebben opgedaan.
  2. GIS-tool: een kaart waarop je kunt zien welke vormen van energie-opwek er in jouw buurt mogelijk zijn.
  3. Tool voor businessmodellen: wanneer een energiegemeenschap kiest voor eigen opwek, is het belangrijk om te weten wat dat kost en wat het opbrengt.
  4. Tool voor participatie: wanneer een groep gaat samenwerken op het gebied van energievraagstukken, kan dit leiden tot langdurige samenwerking. Het is belangrijk dat er dan, naast de inhoud, ook goed wordt stilgestaan bij de manier van samenwerken.
logo CIRCUS

Een energiegemeenschap is een groep mensen. Dit kunnen slechts een paar buren zijn, maar ook een straat, wijk of zelfs een heel dorp. Het kan gaan om een bestaande gemeenschap of een geheel nieuwe. Belangrijk voor het CIRCUS-project is dat de gemeenschap zich voor het eerst bezighoudt met energievraagstukken. Aan de hand van de CIRCUS-methode kan de groep keuzes maken op welke manier ze wil gaan werken aan duurzaamheid.

Man staand voor hoge composietwanden
Harry Katgert in proefopstelling van de biomeiler

Biomeiler

LochemEnergie is altijd op zoek naar nieuwe mogelijkheden om te verduurzamen. Zo ontwikkelt één van onze projectgroepen een kant-en-klaar bouwpakket voor een biomeiler. In een biomeiler wordt door compostering warmte opgewekt, waarmee een huis of bedrijfsruimte kan worden verwarmd.

De redactie stelde vijf vragen aan projectleider Harry Katgert.

Een biomeiler is in ons geval een grote bak gevuld met houtsnippers, paardenmest en slootwater. Door de bak loopt een slang waar water doorheen stroomt. Tijdens het composteringsproces komt veel warmte vrij. Het water in de slang neemt deze warmte op en stroomt naar het verwarmingscircuit van een woning of bedrijfsruimte.

De inhoud van een biomeiler kan 1,5 jaar (twee stookseizoenen) warmte leveren. Daarna moet hij opnieuw worden gevuld. De ontstane compost is van uitstekende kwaliteit en is heel geschikt als bodemverbeteraar.

Bij het proces van compostering komt nauwelijks CO2 of fijnstof vrij, zoals bij het stoken van gas of het verbranden van de houtsnippers.

De biomeiler die wij ontwikkelen is achthoekig, heeft een diameter van 5 tot 8 meter en is 3 meter hoog. Door die omvang focussen we ons in eerste instantie op het verwarmen van woningen of bedrijfsruimtes in het buitengebied van gemeente Lochem.

Wij schatten dat met deze biomeiler (inhoud 75m3) jaarlijks 1500 tot 2000 m3 gas kan worden bespaard.

Het idee van de biomeiler is in de jaren 60 van de vorige eeuw ontwikkeld door de Zwitser Jean Pain (1930–1981). Het concept dat hij heeft uitgedacht wordt nog altijd toegepast, maar is in onze optiek niet geschikt voor grootschalige uitrol. Daarom heeft LochemEnergie het initiatief genomen om een standaardproduct te ontwikkelen dat betrouwbaar werkt.

Dit voorstel voor de biomeiler is voorgelegd aan de gemeente Lochem, die het initiatief begin 2023 van harte ondersteunde met een subsidie, waarmee het project is opgestart.

Gedurende het project zijn ook andere partijen geïnteresseerd geraakt. Ook zij hebben financiële middelen beschikbaar gesteld, zoals TBI Klimaattrein en het Duurzaam Bouwenfonds van de Stichting Ernest Israëls. Natuurmonumenten stelt gratis de houtsnippers beschikbaar.

Jazeker! Met:

  • Hogeschool Saxion, die veel mogelijkheden ziet in deze duurzame energieopwekking. Derhalve gaan zij samen met ons onderzoek doen naar de prestaties van de biomeiler en manieren om de prestaties te verbeteren. Zij hebben weer contacten met talrijke bedrijven in de Stedendriehoek en Twente, die ook kennis hebben op dit vakgebied.
  • Kreunen Bouw Lochem en Innodeen, die een modulaire constructie hebben ontwikkeld die in een halve dag kan worden opgebouwd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van weerbestendig en goed warmte-isolerend, biobased composietmateriaal (bestaande uit houtvezel en gerecycled plastic).
  • De Techniekfabriek Zutphen is het innovatie- en opleidingscentrum van installateurs in de regio. Zij zijn verantwoordelijk voor het installatiewerk, in nauwe samenwerking met Installatiebedrijf Wim Bosman in Vorden.
    Ten behoeve van dit onderzoek wordt het prototype volgehangen met meet- en regelapparatuur, zodat we veel informatie krijgen over de werking van de biomeiler.

,

Het prototype wordt dit najaar opgebouwd en in bedrijf genomen op Hazelberg 12 in Barchem. Het betreft hier een boerderij met twee woningen, waarbij de ondernemers de omslag aan het maken zijn van enkel veeteelt naar agroforestry. Dit zijn landbouwsystemen waarin bewust wordt gestreefd naar het introduceren van bomen en struiken op percelen met akkerbouwgewassen of grasland. De biomeiler past dus goed in de bedrijfsvoering. Lees ook het interview met de enthousiaste bewoner van Hazelberg 12.

Voor meer informatie over de biomeiler kun je mailen naar onderzoek@lochemenergie.net

Biogas

Fossiel aardgas heeft z’n langste tijd gehad. Biogas uit mestvergisting is een groen alternatief. LochemEnergie heeft meegewerkt in het H2UB Laren project. Doel is om met een grote groep veehouders rundveemest te vergisten en het biogas in een leidingenstelsel te verzamelen en te gebruiken voor de lokale industrie.

In principe kan biogas gemaakt worden uit allerlei organische reststromen van mens, plant en dier, waarmee zonder klimaatbelasting een grote bijdrage kan worden geleverd aan de groene energiebehoefte. Als dit proces bruikbaar blijkt te zijn, zou dat ook een belangrijke ecologische verbetering betekenen omdat het veel minder energie vergt en de emissies van ammoniak en koolstofdioxide sterk worden beperkt.

26 veehouders uit Laren en Lochem hebben een vergunning aangevraagd voor de bouw van een mestvergister op hun erf om biogas te kunnen maken. 

Een volgende stap is dat de mestvergisters met elkaar worden verbonden worden door een hub, een gasleidingenstelsel. Van daaruit kan het biogas dan verder worden verwerkt tot waterstof. LochemEnergie levert een bijdrage aan dit onderzoek in de vorm van chemisch en technologisch advies. Veel andere veehouders rondom Lochem hebben al belangstelling getoond om in de nabije toekomst mee te doen.

Remeha: introductie eerste waterstofketel in Nederland, in Lochem

Waterstof als energiebron

In de wijk Berkeloord, een beschermd stadsgezicht in Lochem, worden twaalf monumentale woningen verwarmd met waterstof via het bestaande aardgasnet. Een primeur in de wereld. In deze pilot wordt, op verzoek van de bewoners, onderzocht of waterstof een goed alternatief is voor aardgas voor het verwarmen van woningen.

Waterstof kan een goed alternatief zijn voor bijvoorbeeld woningen die moeilijk te isoleren zijn en waarvoor elektrische warmtepompen geen oplossing bieden. Of in wijken waar geen warmtenet kan worden aangelegd. Een bijkomend voordeel is dat voor het transport van waterstof naar de woningen gebruik gemaakt kan worden van de gasleidingen die al in de grond liggen.

Waterstof-pilot H2L Berkeloord
De pilot in Lochem is gestart in 2023 en duurt drie jaar. Zo kan voldoende ervaring worden opgedaan tijdens koude winters. De ervaringen worden vervolgens gedeeld met andere netbeheerders die plannen hebben voor vervolgprojecten met meer bewoners.

De pilot in Lochem is een samenwerking van Alliander, Remeha, Westfalen Gassen Nederland BV, Kimenai Installatiebeheer BV, Belangenvereniging Beschermd Stadsgezicht Berkeloord (BBSB) en LochemEnergie. Mogelijk gemaakt door de gemeente Lochem en provincie Gelderland. Lees hier meer over de samenwerkingspartners.

  1. Aanleg nieuwe gasleiding in Nieuweweg Lochem. Hierdoor wordt voor de niet-deelnemers aan de waterstof pilot het aardgas getransporteerd. De ‘oude’ gasleiding wordt gebruikt voor het waterstof.
  2. Boring onder de rivier De Berkel door. Er is een leiding aangelegd vanaf het waterstof-invoedpunt op industrieterrein Stijgoord naar de wijk waarin de pilot plaatsvindt.
  3. Start bouw Waterstof ontvangststation. Op industrieterrein Stijgoord werd op 20 juni 2022 op feestelijke wijze de start gemarkeerd van de bouw van het waterstof ontvangst station. Dit wordt gebouwd in opdracht van Alliander en LochemEnergie door Westfalen gassen uit Deventer.
  4. H2L Testlocatie op KIWA-terrein. Voordat het project in het ‘echt’ bij bewoners thuis plaatsvindt, wordt alles onder verschillende omstandigheden getest in een speciaal gebouwd waterstofhuis. Hier worden ook alle installateurs getraind.
  5. Verduurzaming
    Quick-scans
    Deep-scans
    Uitvoeren maatregelen in de woningen
    Bewonersavonden en BBSB (Belangenvereniging Berkeloord)
  6. Waterstoflevering
    Beschrijving proces
    LochemEnergie als energieleverancier
  7. Onze eigen HanzeBox
  8. ACM
  9. Evenementen
    Symposium
    Open Energiedag 2023
  10. Leerpunten verduurzaming Monumenten

Ook in Engeland wordt hard gewerkt aan een overstap op waterstof.
De Engelse netwerk groep Hello Hydrogen (van netbeheerders, gasleveranciers en ketelfabrikanten) is begin 2024 komen kijken.

Het hoofddoel van het door de Europese Unie gesubsidieerde pilotproject Hydrogen to Lochem (H2L) is ‘het demonstreren van waterstof (via de bestaande gasinfrastructuur) als hernieuwbare energiedrager in monumentale panden met behoud van het monumentale beschermde stadsbeeld dat als economische en technische showcase dient voor een snelle en succesvolle uitrol naar andere wijken.’

Kosten voor deelnemers (prijsinformatie H2)
Specifiek voor de pilot wordt door LochemEnergie waterstof ingekocht. Aangezien waterstof (zowel grijze als groene) duurder is dan aardgas is er een subsidie toegekend door de Provincie Gelderland en de EU (REACT programma). Dit betekent ook dat de waterstoflevering beperkt is tot de gebruikers binnen de pilot. Ze hoeven niet meer te betalen dan dat zij anders voor aardgas betaald zouden hebben.

H2L Testlocatie op Kiwa-terrein
Voordat het project echt van start ging, is er een waterstof demowoning gebouwd op het Kiwa-terrein. Hier werd alles onder verschillende omstandigheden getest, en werden en worden de installateurs getraind.
Lees meer over het Kiwa/Alliander Hydrogen Experience Center (de waterstof demowoning).

Geschiedenis
Lees meer over wat er vooraf ging aan het pilotproject (pdf). 

Eerste rapportage
Op 13 december 2023 verscheen een rapportage van Alliander (pdf).

Voor meer informatie: info@lochemenergie.net

Rond de start van het project is er veel aandacht in de media geweest, ook in het buitenland. Hieronder een selectie:

Windenergie

Lochem Energie is betrokken bij enkele initiatieven die grootschalige opwek van energie via windmolens op het land willen realiseren. Windenergie op land zorgt voor veel discussie, buiten en binnen LochemEnergie.

Vanaf de oprichtingsdatum van Lochemenergie in 2010 heeft het verlangen om zelf energie op te wekken met wind op de agenda gestaan. Daarbij realiseert LochemEnergie zich terdege dat windmolens niet altijd kunnen rekenen op warme bijval in de directe omgeving van deze molens. Het is fantastisch dat met turbines 24 uur per dag energie kan worden opgewekt. Maar het is tegelijkertijd duidelijk dat de nabijheid van turbines door omwonenden kan worden gezien als bezwaarlijk.

In dat spanningsveld heeft LochemEnergie de voorwaarden, waaraan een eventuele actieve rol van LochemEnergie in een windproject moet voldoen, scherp omschreven. Als de turbines een plaats krijgen in de eigen gemeenschap, moet de gemeenschap invloed hebben op de realisatie en moet het project voor minstens 50 procent in eigendom zijn van de eigen gemeenschap. LochemEnergie verbindt actieve deelname aan waarborgen voor de omgeving, invloed van de omgeving en de mogelijkheid om te participeren door de omgeving. Kortom: invloed op het minimaliseren van de lasten en maximaal meegenieten van de lusten.

Natuurlijk levert eigen opwek ook eigen opbrengsten op. LochemEnergie is echter een burgercoöperatie. Dat betekent dat belangrijke beslissingen alleen doorgang vinden als de meerderheid van de circa 1400 leden daarmee instemt. En die zullen dat alleen doen als er een goede bestemming is voor het geld dat binnenkomt. Omdat de opbrengsten niet de primaire drijfveer vormen, ontstaat ruimte voor financiële compensatie voor en invloed van de omgeving.

Commercie aan banden
LochemEnergie levert zich niet uit aan commerciële partijen. Zij zou het allerliefst helemaal zelfstandig windenergie willen opwekken. Dat is gezien de complexiteit en de financiële omvang van windprojecten bijzonder lastig. LochemEnergie kan en mag zich verbinden aan commerciële partijen, maar doet dat alleen als zo’n partij akkoord gaat met de voorwaarden waaraan een project volgens de door LochemEnergie vastgelegde voorwaarden moet voldoen.

Energiecoöperatie LochemEnergie, Walow BV en duurzaam energiebedrijf Pure Energie hebben een initiatief voor drie moderne windmolens in de gemeente Lochem, ten oosten van Exel, nabij de Papenslagweg. Dit windpark kan een grote bijdrage leveren aan een energieneutraal Lochem.

De initiatiefnemers gaan uit van moderne windmolens: een ashoogte van circa 180 meter en een rotordiameter van circa 200 meter. Daarmee is de tiphoogte circa 280 meter. Grotere windmolens wekken meer duurzame elektriciteit op. Als de wieken twee keer zo lang worden, wekt een windmolen vier keer zoveel op. De verwachte opbrengst van de drie beoogde windmolens samen is circa 90 miljoen kilowattuur (kWh) per jaar. Dat is circa 48 procent van het totale elektriciteitsgebruik in de gehele gemeente Lochem. Daarmee kan dit windpark een grote bijdrage leveren aan het doel van Lochem energieneutraal in 2050.

> Meer informatie op de website van Windpark Papenslagweg

Informatie hierover in ons nieuwsbericht Plan voor 4 windmolens bij Deventer.

Contact

tel. 0573 764007

info@lochemenergie.net

• Heel specifieke vraag?

Klik hier en vul het formulier in

Bezoekadres

Markt 3  
7241 AA Lochem
(Stadshuus)

Inloop op dinsdag en woensdag, tussen 9 en 12 uur

NB: beperkt in juli, augustus en rond de kerst

Postadres

LochemEnergie
Postbus 286
7240 AG Lochem

Coöperatie LochemEnergie U.A.

Kamer van Koophandel: 53440722

© 2024 

Ga naar de inhoud